ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΛΙΝΑ ΚΟΪΝΑ
Κρεβάτι, γραφείο, ψυγείο, κουζινάκι, τηλεόραση, πλυντήριο... Με ένα μικρό νοικοκυριό και πολλά όνειρα γεμίζει τα 10-12 τετραγωνικά μέτρα του δωματίου του ο οικότροφος των φοιτητικών εστιών της Θεσσαλονίκης. Τα κτίρια στις Σαράντα Εκκλησιές, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φυσιογνωμίας της πόλης, έχουν φιλοξενήσει πάνω από 15.000 φοιτητές από τη δεκαετία του '60 μέχρι σήμερα.
Πτυχές της καθημερινότητας των οικότροφων αποτύπωσε με το φωτογραφικό της φακό η ομάδα φοιτητών «Φλας» του Τμήματος Αρχιτεκτόνων, ύστερα από πρόταση καθηγητών. Οι περίπου 40 φωτογραφίες παρουσιάζονται σε έκθεση με θέμα τις φοιτητικές εστίες της Θεσσαλονίκης, που εγκαινιάζεται σήμερα, στις 7 μ.μ., στον εκθεσιακό χώρο της πτέρυγας Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ.
Με έτος κατασκευής το 1962 η Α' Φοιτητική Εστία (πάνω από την Αγίου Δημητρίου και το Ιβανώφειο) λύνει το πρόβλημα της στέγασης εκατοντάδων νέων από την περιφέρεια, που σπουδάζουν σε σχολές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η ανέγερση των Β' και των Γ' Εστιών τοποθετείται στα μέσα της δεκαετίας του '70, ενώ το Εθνικό Ιδρυμα Νεότητας αγόρασε τη Δ' Εστία από την ΕΤΕΒΑ το 1980. Σήμερα, όλες μαζί στεγάζουν 1.750 φοιτητές. Η ανεργία και τα οικονομικά προβλήματα των οικογενειών ωθούν ολοένα και περισσότερους φοιτητές στην απόφαση για... παράταση της παραμονής τους. «Η ζήτηση είναι μεγάλη και τα κενά δωμάτια ολοένα και λιγοστεύουν. Ορισμένοι ολοκληρώνουν τις σπουδές τους, αλλά δεν εγκαταλείπουν το δωμάτιο, είτε επειδή δεν έχουν χρήματα, είτε επειδή δεν έχουν εργασία», επισήμανε ο διευθυντής των Φοιτητικών Εστιών Θεσσαλονίκης, Ευάγγελος Συκάς, εξηγώντας πως υποβάλλουν αίτηση επικαλούμενοι μεταπτυχιακές σπουδές και μένουν παραπάνω. Για παράδειγμα, στην Α' Εστία οι 17 από τους 40 οικότροφους, των οποίων η παραμονή έληξε, ζήτησαν παράταση.
5 εκατ. ευρώ για ανακαίνιση
Η εικόνα των εστιών χαρακτηρίζεται βελτιωμένη σε σχέση με το παρελθόν, όταν δε λειτουργούσαν τα ασανσέρ, η θέρμανση και οι φοιτητές προέβαιναν σε καταγγελίες για τις απαράδεκτες συνθήκες. «Τώρα έχουν φυσικό αέριο και ζεστό νερό όλο το 24ωρο. Στη Β' Εστία αντικαταστάθηκαν όλα τα εξωτερικά κουφώματα, ενώ όλα τα μπάνια είναι ανακατασκευασμένα, πλην ορισμένων στην Α' Εστία. Η ανακαίνιση των εστιών ξεκίνησε από το 2002 και μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί πέντε εκατ. ευρώ», τόνισε ο κ. Συκάς. Μάλιστα, σε προχτεσινή σύσκεψη αποφασίστηκε η αντικατάσταση των κουφωμάτων στη Β' Εστία, ενώ η Α' θεωρείται ιστορικό κτίριο και όλες οι εξωτερικές επεμβάσεις δεν πρέπει να αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία του κτιρίου, σύμφωνα με τον ίδιο.
Ωστόσο, τα περισσότερα δωμάτια δεν παύουν να είναι μικρά. Σε μόλις 10 τετραγωνικά μέτρα οι οικότροφοι «στήνουν» το νοικοκυριό τους, με εξαίρεση τη Δ' Εστία που ήταν στο παρελθόν ξενοδοχείο και έχει ευρύχωρα δωμάτια.
«Είναι κατασκευές του '60. Τότε δεν υπήρχαν στα δωμάτια ψυγεία, τηλεοράσεις, κουζινάκια ή πλυντήρια», εξήγησε ο κ. Συκάς, προσθέτοντας πως σύντομα τα πλυντήρια θα εγκατασταθούν σε ενιαίο χώρο για το πλύσιμο των ρούχων. «Τα δωμάτια είναι μικρά και λίγα. Χρειάζονται άλλα 1.750 για να καλυφθούν οι ανάγκες», υποστήριξε ο ίδιος.
Στο εστιατόριο των εστιών, που έχει λάβει Πιστοποίηση Υγιεινής Παρασκευής Φαγητού, σιτίζονται δωρεάν καθημερινά περίπου 1.000 φοιτητές, ενώ για τη διαμονή τους οι οικότροφοι καταβάλλουν πέντε ευρώ το μήνα. Σημερινοί γιατροί, πανεπιστημιακοί, δάσκαλοι, δήμαρχοι, βουλευτές, ακόμη και η σημερινή υπουργός Παιδείας, Αννα Διαμαντοπούλου, διέμεναν στις εστίες της Θεσσαλονίκης στα φοιτητικά τους χρόνια. Υπολογίζεται πως περισσότεροι από 15.000 οικότροφοι πέρασαν από τα δωμάτια των φοιτητικών εστιών στις σχεδόν πέντε δεκαετίες λειτουργίας τους.
Ο τόπος τους...
Η έκθεση φωτογραφίας των φοιτητών, που θα διαρκέσει μέχρι τις 3 Μαρτίου, εντάσσεται σε σειρά εκδηλώσεων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων με τίτλο: «Κατοικία: Σχεδιάζω, Κατασκευάζω, Σκέπτομαι». «Επιλέξαμε τις φοιτητικές εστίες διότι είναι ο τόπος τους. Πολλά από τα παιδιά που σπουδάζουν μένουν εκεί», ανέφερε η καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων, Σάσα Λαδά, η οποία στάθηκε ιδιαίτερα στις ανθρωπολογικές πλευρές της κατοίκησης σε μία μαζική κατοικία, όπως είναι η φοιτητική εστία.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα γίνουν εκθέσεις των εργαστηριακών μαθημάτων κατοικίας των τελευταίων πέντε ετών και του εντατικού εργαστηρίου «Κατοικώντας τους διαδρόμους», ενώ διοργανώνεται συμπόσιο με θέμα «Κατοικία: Σχεδιάζω, Κατασκευάζω, Σκέπτομαι» από τις 25 έως τις 27 Φεβρουαρίου στο αμφιθέατρο «Τσούμης», στην πτέρυγα των Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ.
